Current Problems of Psychiatry

Perspektywa czasowa w schizofrenii. Doniesienie z badań

Time perception in schizophrenia. Research report

Curr Probl Psychiatry 2010; 11(4): 323-327

Monika Obrębska, Anna Nowak

Instytut Psychologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

Streszczenie

W prezentowanym projekcie postanowiliśmy zbadać, analizując czasowniki używane w tekstach wypowiedzi osób chorych na schizofrenię paranoidalną i osób zdrowych, która z kategorii czasu będzie u tych osób kategorią dominującą. Zgodnie z wynikami badań Melgesa, pokazującymi, że długotrwały pobyt w szpitalu sprzyja koncentracji na przeszłości, założyliśmy, że u hospitalizowanych pacjentów ze zdiagnozowaną schizofrenią dominować będzie kategoria czasu przeszłego, u osób zdrowych natomiast – teraźniejszego. Związane jest to z dużą monotonią życia szpitalnego, o której pisze między innymi Kępiński oraz z pojawiającą się często u chorych potrzebą poszukiwania przyczyn własnej choroby w przeszłych doświadczeniach. Tendencja ta, jak założyliśmy, powinna być szczególnie silna u osób z objawami negatywnymi (deficytowymi) choroby, które są charakterystyczne dla przewlekłej postaci schizofrenii. W badaniu, przeprowadzonym na terenie pięciu dużych ośrodków psychiatrycznych, uczestniczyło 132 hospitalizowanych pacjentów ze zdiagnozowaną schizofrenią paranoidalną, którym pokazywano kolejno pięć fotografii, prosząc, by opisali, co na nich widzą. Wszystkie wypowiedzi, za zgodą osób badanych, były nagrywane na dyktafon, a następnie przepisane w formacie programu „Transcriber”. Za pomocą skali PANSS wszystkich chorych podzielono na dwie grupy: typ pozytywny (80 osób) i negatywny schizofrenii (52 osoby). Podobnej procedurze badań poddano osoby zdrowe, tworzące grupę kontrolną (n=130). W celu ustalenia poziomu istotności wykrytych różnic, przeprowadzono analizę wariancji z wykorzystaniem Testu HSD Tukeya, która potwierdziła istotność różnicy w częstości użycia czasowników w formie czasu przeszłego pomiędzy grupą pacjentów ze schizofrenią a osobami zdrowymi. Dokonując opisu prezentowanych fotografii, pacjenci ze schizofrenią, szczególnie typu pozytywnego, nie zaś negatywnego, co zakładała wyjściowa hipoteza, znacząco częściej dokonywali retrospekcji, cofając się w czasie do własnych wspomnień i przeżyć. Osoby zdrowe natomiast koncentrowały się na aktualnej sytuacji badawczej, sytuacji „tu i teraz”, bez potrzeby analizowania przeszłości.

Abstract

Abstract

In this project, we have decided to examine which category of time would be the dominating one through the analysis of verbs used in the statements of persons diagnosed with paranoid schizophrenia and in the statements of healthy individuals. According to the results of research conducted by Melges, which have demonstrated that a long-term hospital stay is conducive to the concentration on the past, we have assumed that the predominant tense among those diagnosed with schizophrenia would be the category of past tense, while in healthy individuals - the present tense. This is caused by the great monotony of hospital life which has been mentioned by Kępiński, as well as others. And it often occurs in patients as a need to search in their past experiences for the reasons of their own illness. We have assumed that this tendency should be particularly strong in people with negative symptoms (deficits) of the illness, characteristic for the chronic type of schizophrenia. In the evaluation carried out in five large psychiatric centers, there were 132 hospitalized patients with diagnosed paranoid schizophrenia who were shown sequentially five photographs and asked to describe what they saw in them. Upon the agreement of all who were evaluated, their statements were recorded with a dictaphone and then transcribed in the format of the Transcriber program. Using the PANSS scale, all patients were divided into two groups: the positive (80 persons) and negative(52 persons)syndromes for schizophrenia. In order to determine the level of significance of detected differences, we have analyzed the variance by applying the HSD Tukey test. It confirmed the relevance of the difference in the usage of verbs in the past tense forms between the schizophrenic patients and the healthy individuals. While describing the presented photographs, patients with schizophrenia – especially those with the positive syndrome and not the negative one – which was the hypothesis from the start, turned increasingly retrospective, going back in time to their own memories and experiences. Unlike the healthy persons who concentrated on the actual examination situation, the situation of the here and now, without the need for analyzing the past.

Słowa kluczowe

schizofrenia paranoidalna, perspektywa czasowa

Keywords

paranoid schizophrenia, time perception

Calendar

Marzec 2025

Pon Wto Śro Czw Pią Sob Nie
          01 02
03 04 05 06 07 08 09
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31