Current Problems of Psychiatry

Ornament jest to dekoracja składająca się z powtarzalnych, zazwyczaj drobnych (w skali całej kompozycji) elementów (motywów zdobniczych), opartych na formach geometrycznych, postaci ludzkiej, zwierząt, roślin i innych formach zaczerpniętych z rzeczywistości, lecz tak przetworzonych (stylizowanych), że mają charakter czysto plastyczny. Podstawową cechą ornamentu jest jego abstrakcyjny charakter polegający na odrzuceniu czynnika ilustracyjnego i operowaniu tylko czystą formą.

Stosowanie ornamentu w twórczości plastycznej chorych na schizofrenię jest zjawiskiem znamiennym dla ich sposobu ekspresji. Wypełnianie wolnych przestrzeni obrazów rytmicznie powtarzanymi elementami zaspokaja częsty sposób ekspresji występujący u tych osób, do obsesyjnego powtarzania różnych motywów. Być może tendencja do ornamentyzacji nie zależy od długości trwania choroby, ani od jej przebiegu, a bardziej od sposobu wyrażania się artystycznego chorego, czyli od jego tzw. sylwetki twórczej.

Zastosowanie ornamentu w pracach plastycznych chorych na schizofrenię zauważone już na początku XX wieku przez twórcę tego kierunku badań Hansa Prinzhorna jest zjawiskiem złożonym i trudnym do interpretacji. Nie jest widoczny ani jego związek z czasem trwania choroby, ani z jej obrazem klinicznym u pacjenta, ani postępami terapii. Jego obecność tak jak symbolizacja wydaje się być bardziej związana z dojrzałością artystyczną twórcy niż inne wymieniane charakterystyczne cechy ekspresji plastycznej tych osób, takie jak geometryzacja, prymitywizacja, brak perspektywy, dziwaczność tematyki.

Być może dalsze badania pomogą dokładniej określić jego znaczenie w twórczości chorych, co mogłoby mieć pewne znaczenie np. w prognozowaniu przebiegu zaburzeń czy też doborze sposobów terapii.

---

Summary

An ornament is a type of decoration consisting of recurrent, usually tiny (on a scale of the whole composition) elements (decorative motifs), based on geometrical forms, human figure, animals, plants and other forms derived from the reality but converted (stylised) in such a way that they are purely artistic in nature. The primary feature of an ornament constitutes its abstract character consisting of the rejection of an illustrative factor and the use of exclusively pure form.

The application of an ornament in artistic creativity of patients suffering from schizophrenia is a phenomenon characteristic of their manner of expression. Filling empty spaces of a painting with rhythmically repeated elements satisfies the need of frequent way of expression occurring in those patients to obsessive repetition of motifs.

The tendency to ornamentization may not depend on the disease duration nor on its course, but rather on the patient’s artistic way of expression – artist’s profile.

Deploying an ornament in artistic works of patients suffering from schizophrenia – noticed already at the beginning of twentieth century by the originator of that research orientation Hans Prinzhorn – is a complex, difficult to interpret phenomenon. There is no visible connection between an ornament and the disease duration, its clinical picture of a patient nor the therapy progress. Its presence, as well as symbolism, seems to be connected more to the author’s artistic maturity rather than to other typical features of those patients’ artistic expression such as geometrization, primitivization and theme peculiarity.

Further research may help to define the importance of an ornament is patient’s creativity, which may have a significant role in prognosing the disorder’s course or choosing therapy methods.

ornament, psychopatologia ekspresji