Psychiatric disorders and hyperthyroidism
REVIEW PAPER
Curr Probl Psychiatry 2011; 12(2): 146-151
Marek Derkacz 1, Magdalena Michałojć-Derkacz,
Iwona Chmiel-Perzyńska 1, Marcin Olajossy 2
1 Klinika Endokrynologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
2 Katedra i Klinika Psychiatrii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Streszczenie
Hormony tarczycy odgrywają kluczową rolę w rozwoju i funkcjonowania układu nerwowego. W nadczynności tarczycy oprócz typowych objawów związanych z zaburzeniami hormonalnymi mogą pojawiać się różnego rodzaju zaburzenia psychiczne. Osoby z nadczynnością tarczycy, w porównaniu do osób w stanie eutyreozy częściej wykazują cechy neurotyczności, zgłaszają więcej skarg somatycznych i częściej przyjmują postawę obronną. Nadczynność tarczycy może przebiegać z objawami zaburzeń emocjonalnych, manifestującymi się chwiejnością emocjonalną, wzmożoną pobudliwością, niepokojem wewnętrznym, zaburzeniami snu w postaci bezsenności, porywczością, nadwrażliwością na hałasy oraz innymi objawami przypominającymi hipersteniczną odmianę nerwicy neurastenicznej, wg dawnej klasyfikacji.
W codziennej praktyce lekarskiej zdarza się, że pacjenci z niezdiagnozowaną jeszcze nadczynnością tarczycy zgłaszają się do lekarzy rodzinnych z powodu zaburzeń depresyjnych, które mogą wystąpić nawet u co czwartego chorego. Do innych objawów które można zaoberwować wśród osób z nadczynnością tarczycy zalicza się lęk, zaburzenia nastroju, chwiejność emocjonalną, zaburzenia intelektualne, a także manię. Zaburzenia funkcji tarczycy bywają również przyczyną zespołów afektywnych o symptomatologii dwubiegunowej. W ciężkich przypadkach przebiegających z tyreoroksykozą opisywano zespoły psychotyczne, takie jak: zespół majaczeniowy, amentywny, katatoniczny, paranoidalny czy zespoły mieszane. W przypadku osób ze zdiagnozowaną nadczynnością tarczycy i towarzyszącymi jej objawami psychiatrycznymi lub psychopatologicznymi należy zaplanować konsultację psychiatryczną oraz zapewnić pacjentowi opiekę psychologa. Z kolei u chorych, u których w badaniu klinicznym stwierdza się występowanie zaburzeń psychicznych, powinno się oznaczać poziom hormonów tarczycy celem wykluczenia ich tyreologicznej przyczyny. W celu monitorowania leczenia pacjentów z nadczynnością tarczycy przydatne mogą być różnego rodzaju formularze i skale oceniające np. jakość życia, nasilenie lęku, czy występowanie zaburzeń depresyjnych.
Abstract
Thyroid hormones have the fundamental importance in the development and functioning of the nervous system. Various types of mental disorders and psychopathological symptoms may occur in addition to common hyperthyroidism symptoms associated with hormonal disturbances. People with hyperthyroidism in comparison to euthyroid persons often exhibit characteristics of neuroticism, report more somatic complaints and they are more likely to adopt a defensive position.
Hyperthyroidism can occur with symptoms of affective imbalance of life, manifesting the emotional instability, increased excita-bility, anxiety, sleep disorders as insomnia, quick temper, sensitivity to noise and other symptoms resembling hypersthenic form of neurasthenia in old classification. In everyday clinical practice depressive disorders, which occur even in fourth patient with undiagnosed hyperthyroidism, may be the reason for family doctor advice. Other symptoms that can be observed among people with hyperthyroidism include: anxiety, mood disorders, emotional instability, intellectual impairment and mania. Thyroid disorders are often the cause of affective disorders with bipolar symptomatology. There were reported some psychotic syndromes, such as delirium syndrome, amentic, catatonic, paranoid and mixed disturbances in thyreotoxicosis. Psychiatric consultation should be planned and psychologist care should be provided for patients diagnosed with hyperthyroidism and accompanying psychiatric symptoms. The level of thyroid hormones should be measured to exclude thyreological cause in patients, in whom a clinical study found the occurrence of mental disorders, and psychopathology. In order to monitor the treatment of patients with hyperthyroidism various questionnaires and scales evaluating for example quality of life, anxiety or depressive symptoms may be useful.