Current Problems of Psychiatry

Ocena efektywności i bezpieczeństwa różnego umiejscowienia elektrod w trakcie terapii elektrowstrząsowej w leczeniu depresji: porównanie stymulacji dwuskroniowej, dwuczołowej i jednostronnej prawostronnej - przegląd narracyjny

REVIEW PAPER

Curr Probl Psychiatry Vol. 25 (2024), 24-32

10.12923/2353-8627/2024-0003

© 2024 Authors. This is an open access article distributed under the Creative Commons Attribution 4.0 International licence (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/)

Zuzanna Wingralek² , Katarzyna Nowak² , Agnieszka Banaszek² ,
Piotr Jagodowski³ , Michał Próchnicki¹ , Hanna Karakuła- Juchnowicz¹ 

¹ Medical University of Lublin, I Department of Psychiatry, Psychotherapy, and Early Intervention, Poland
² Medical University of Lublin, Student Reaserch Group at the I Department of Psychiatry, Psychotherapy, and Early Intervention, Poland
³ Warsaw Southern Hospital, 99 rtm. Witolda Pileckiego St. 02-781 Warsaw

Full Text

Abstract

Introduction: Consequences of depressive syndrome are changes in central nervous system, especially the reduction in volume and disturbances in neuronal metabolism. There are disturbances in cerebral blood flow, in areas responsible for concentration, memory and regulation of behaviour and emotions. ECT method has shown considerable effectiveness in treatment of depression. 
It has invariably remained effective as a form of treatment in psychiatry for many years. The way in which the method itself is applied and location of stimulation electrodes remains controversial. In clinical practice, bitemporal, bilateral or right unilateral applications are used, each of which activates slightly different regions in brain, resulting in different therapeutic effects.

Methods: A review of available literature was performed by searching PubMed and Google Scholar databases, using the following keywords: bifrontal ECT, bitemporal ECT, right unilateral ECT, cognitive function for original papers, meta-analyses and review papers in Polish and English published from 1990 to 2022. The SANRA scale was used to maintain the high quality of the narrative review.

Results: All three methods are effective in treating depressive disorders, but differ in impact on cognitive function. Bi-frontal stimulation is the most effective in emergencies, however related to a higher risk of cognitive impairment. Milder cognitive impairment, with similar therapeutic efficacy, is observed with bitemporal and unilateral placement.

Conclusions: Individualised selection of ECT method is recommended, depending on patients' needs and clinical condition. The importance of individualising the dose, location of electrodes, and monitoring of cognitive function is emphasised in order to increase the effectiveness and minimise side effects.

Keywords: bifrontal ECT, bitemporal ECT, right unilateral ECT, cognitive function

Streszczenie

Wstęp: Konsekwencją występowania zespołu depresyjnego są zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym, w szczególności zmniejszenie objętości oraz zaburzenia metabolizmu neuronów. Kolejnym skutkiem są zaburzenia w mózgowym przepływie krwi, w obszarach odpowiedzialnych za koncentrację, pamięć oraz regulację zachowań i emocji. Metoda elektrowstrząsowa wykazuje znaczną skuteczność w leczeniu depresji. Niezmiennie od wielu lat pozostaje skuteczną formą leczenia w psychiatrii. 

Kwestią sporną pozostaje sposób zastosowania samej metody oraz lokalizacja elektrod stymulacyjnych podczas zabiegu. W praktyce klinicznej stosowane są przyłożenia dwuskroniowe, dwuczołowe lub jednostronne prawostronne, z których każde powoduje aktywację nieco innych regionów w mózgu, czego efektem są różne efekty terapeutyczne u pacjentów.

Metody: Dokonano przeglądu dostępnej literatury przeszukując bazy PubMed oraz Google Scholar, przy użyciu następujących słów-kluczy: dwuczołowa stymulacja EW, dwuskroniowa stymulacja EW, jednostronna prawojednostrona stymulacja EW, funkcje poznawcze dla prac oryginalnych, metaanaliz oraz przeglądowych w języku polskim i angielskim opublikowanych od 1990 roku do 2022 roku. W celu zachowania wysokiej jakości przeglądu narracyjnego posłużono się skalą SANRA.

Wyniki: Wszystkie trzy metody są skuteczne w leczeniu zaburzeń depresyjnych, ale różnią się w zakresie wpływu na funkcje poznawcze. Stymulacja dwuczołowa jest najbardziej skuteczna w nagłych przypadkach, ale wiąże się z większym ryzykiem zaburzeń poznawczych. Łagodniejsze zaburzenia poznawcze, przy podobnej skuteczności terapeutycznej, obserwuje się w przypadku umiejscowienia elektrod dwuskroniowo i jednostronnie.

Wnioski: Rekomenduje się indywidualny dobór metody EW, zależny od potrzeb pacjenta i jego stanu klinicznego. Podkreśla się znaczenie indywidualizacji dawki i lokalizacji elektrod oraz monitorowania funkcji poznawczych, w celu zwiększenia skuteczności leczenia i minimalizacji efektów ubocznych.

Słowa kluczowe: dwuczołowa stymulacja EW, dwuskroniowa stymulacja EW, jednostronna prawojednostrona stymulacja EW, funkcje poznawcze